Article Image

Tôi thích ngắm tranh của những người không học trường lớp mỹ thuật. Các vị này tự học và sáng tác những bức tranh sinh động, không gò bó trong kỹ thuật, không gian và thời gian. Họ cảm nhận và tâm linh dẫn dắt những nét cọ màu vun vẫy. Thời đại nào cũng có những người như thế.

TỪ STUDIO TRANH CỦA CƯ SĨ MINH ĐẠT
ĐẾN BÀI VIẾT VỀ CÁC HOẠ SĨ KHÔNG TRƯỜNG LỚP
Sau nhiều lần mời, lỗi hẹn, vì khi tôi ở Saigon thì Cư sĩ Minh Đạt lại đang ở Hà Nội. Hẹn tới hẹn lui, tôi ở Bảo Lộc anh ấy về Saigon. Hôm nay mới có dịp đến studio của anh.
Biết Minh Đạt do dược sĩ Lê Thị Vui giới thiệu vào khoảng năm 2016, 2017 gì đó. Tôi đến nhà anh với bác sĩ Đỗ Thị Văn. Anh đãi ăn chay và cùng với nhóm nói chuyện về thiền học, về tâm linh và về thời đại Bảo Bình. Trong nhóm có TS về môi trường Nguyễn Thuỳ Dương. Không lạ gì những sinh hoạt tầng ngầm của Saigon, giữa những cuộc đấu đá nhau, tranh danh, đoạt lợi, giữa sự phồn hoa, luôn tấp nập xe, người ngoài đường; chúng tôi, trong căn biệt thự nhỏ của anh Minh Đạt ở đường Nguyễn Đình Chiểu nói chuyện về tương lai của trái đất, một thời đại nào đó sẽ có thánh nhân xuất hiện dưới một hình thức nào đó. Lúc đó, tôi đã tỏ ý ngần ngại: nếu một ai đó xuất hiện hôm nay nổi trội vượt bậc, thu hút quần chúng thì chưa chắc được yên thân…(như hôm nay một Minh Tuệ xuất hiện bị trục xuất khỏi VN ngay lập tức). Ra về với cuốn sách dày cộm: Hành trình về Phương Đông của Baird T. Spalding.
Studio tranh của Minh Đạt nằm một góc nhỏ của sân banh trong khuôn viên Tropic Garden, phường Thảo Điền, quận 2.
Đầy tranh và đầy màu sắc lung linh. Anh ấy bắt đầu nói về những bức tranh của anh ấy:
1 Sáng thế ký chỉ ra rằng, trước ngày đầu tiên vũ trụ là vô hình, tối tăm, có đất có nước có khoảng không và vô định. trong ngày đầu tiên, Jehovah đã phán: phải có sự sáng, vậy là ánh sáng/lửa hiện diện, vậy là có ngày có đêm, thời gian được biểu thị. cũng trong ngày đó và các ngày hôm sau, ngài đã làm cho rõ ràng hơn:
• đất thực sự là đất trù phú,
• khoảng không thực sự là khoảng không,
• nước thực sự là nước với các thể đặc trưng,
• chuyển động thực sự là chuyển động đa chiều kích,
• lửa thực sự là lửa với muôn loại hình thức,
• thời gian là dòng chảy diễn tả sự sống và
• ở ngày thứ 6, ngày đã tạo ra con người mang hình dáng của ngài rồi thổi hơi thở của mình để tạo ra linh hồn, tinh thần, tư tưởng và bản tính của mỗi con người trong sự tương đồng phổ quát
7 ngày đủ đầy 7 yếu tố. sự tương đồng phổ quát của sự sống là tất cả mọi sự việc, mọt thực thể, mọi tính chất, mọi quy luật... đều:
• giống nhau trên muôn mặt khác nhau và
• khác nhau trên nền tảng giống nhau
7 yếu tố là đủ/vừa biểu diễn sự sống mà Jehovah đã tạo ra. 2 kInh Kalachakra là pháp tối thượng du già của Kim cang thừa Phật giáo, nó còn là vũ trụ pháp dành cho các thiên thần những thực thể ở các thực tại cao hơn thực tại người. thông qua quán xét, thiền định & vận dụng kích hoạt dòng thời gian bên trong và dòng thời gian bên ngoài (kalachakra tiếng Sanskrit là chu kỳ thời gian) hành giả đi vào hành trình hiểu, cảm nhận, thấy và đi tới biết Tính không (emptiness/Śūnyatā). để hiểu cảm nhận và thấy dòng thời gian trong triết học của kalachakra hiện hữu có 6 yếu tố khác cùng với yếu tố thời gian, đó là:
• đất,
• nước,
• lửa,
• trống rỗng,
• chuyển động và
• tâm thức/tinh thần.
tất cả là 7 yếu tố. 3 yếu tố thời gian thứ có thể đưa hành giả tới gần tính không, thật sinh động huyền mỹ và mênh mông; khi thiền quán về thời gian tôi đã chạm tới các chủ đề:
• tiếng vọng thời gian/Time echoes
• nhịp điệu thời gian/Time rhythm
• thổn thức thời gian/Time sobs
• nỗi đau thời gian/Time surffers
• nếp gấp thời gian/Time folds
• kì dị thời gian/Time anomalies
• cánh cổng thời gian
• thời gian của số...
đó là cái thấy của tôi và tôi vẽ lên tranh...
Về nhà với các món quà, một là một khăn quàng cổ và giấy bồi để vẽ.
Suy nghĩ về một bài viết
NHỮNG HOẠ SĨ KHÔNG TRƯỜNG LỚP
Nhiều họa sĩ nổi tiếng trên thế giới không hề trải qua trường lớp đào tạo bài bản nhưng vẫn tạo ra những tác phẩm để đời, thậm chí thay đổi cả lịch sử hội họa. Họ là minh chứng cho việc tài năng và đam mê có thể vượt qua mọi rào cản. Dưới đây là một số họa sĩ tự học nổi bật:
1. Henri Rousseau (1844–1910)
Henri Rousseau là một họa sĩ người Pháp, nổi tiếng với phong cách hội họa "Ngây thơ" (Naïve Art). Ông chưa từng học qua trường lớp mỹ thuật chính quy mà chỉ vẽ trong thời gian rảnh khi còn là nhân viên thuế quan. Tuy nhiên, các tác phẩm của ông, như The Sleeping Gypsy, lại có sức ảnh hưởng lớn và được nhiều danh họa như Picasso công nhận.
2. Grandma Moses (1860–1961)
Anna Mary Robertson Moses, hay còn gọi là Grandma Moses, bắt đầu vẽ tranh khi đã ngoài 70 tuổi mà không có bất kỳ sự đào tạo nào trước đó. Bà được biết đến với những bức tranh phong cảnh Mỹ mộc mạc, mang phong cách dân gian đầy màu sắc. Dù bắt đầu muộn, bà vẫn trở thành một trong những họa sĩ nổi tiếng nhất thế kỷ 20.
3. Maurice Utrillo (1883–1955)
Là con trai của nữ họa sĩ Suzanne Valadon, Maurice Utrillo chưa từng học vẽ chính thức nhưng vẫn trở thành một trong những bậc thầy hội họa của Pháp. Ông chủ yếu vẽ cảnh quan thành phố Paris với phong cách ấn tượng và biểu cảm độc đáo.
4. Bill Traylor (1853–1949)
Bill Traylor sinh ra trong một gia đình nô lệ ở Mỹ và chỉ bắt đầu vẽ khi đã ngoài 80 tuổi. Ông sử dụng bất kỳ vật liệu nào có thể tìm thấy, từ bìa cứng đến gỗ vụn, để vẽ nên những câu chuyện về cuộc sống và lịch sử của mình. Ngày nay, ông được xem là một trong những nghệ sĩ dân gian vĩ đại nhất nước Mỹ.
5. Jean-Michel Basquiat (1960–1988)
Jean-Michel Basquiat bắt đầu sự nghiệp nghệ thuật bằng việc vẽ graffiti trên các bức tường ở New York trước khi trở thành một trong những nghệ sĩ quan trọng nhất của thế kỷ 20. Dù không qua trường lớp chính quy, Basquiat đã kết hợp hội họa với văn hóa đường phố để tạo ra một phong cách riêng biệt và có ảnh hưởng mạnh mẽ.
….
Những hoạ sĩ không trường lớp tại Việt Nam
1. Lê Bá Đảng (1921–2015)
Dù không học qua các trường mỹ thuật ở Việt Nam, Lê Bá Đảng sang Pháp và tự rèn luyện khả năng hội họa của mình. Ông nổi tiếng với phong cách kết hợp giữa văn hóa Đông – Tây và đã có nhiều triển lãm lớn tại châu Âu. Ông còn được chính phủ Pháp vinh danh vì những đóng góp nghệ thuật.
2. Võ Quang Phát (sinh 1945)
Là một họa sĩ dân gian tự học, Võ Quang Phát nổi bật với tranh sơn mài và chủ đề về miền quê Nam Bộ. Dù không qua trường lớp chính quy, ông vẫn có nhiều tác phẩm được đánh giá cao về giá trị nghệ thuật và văn hóa.
3. Nguyễn Văn Trung
Họa sĩ Nguyễn Văn Trung xuất thân từ nghề vẽ tranh truyền thần ở Sài Gòn, nhưng sau đó phát triển phong cách riêng mà không qua bất kỳ trường mỹ thuật nào. Ông nổi tiếng với những bức tranh chân dung đậm chất hiện thực và có hồn.
4. Lê Ký Thương
Là một họa sĩ theo trường phái siêu thực, Ông vẽ tranh với phong cách trừu tượng, đầy sáng tạo, phản ánh thế giới nội tâm sâu sắc. Ông không trải qua đào tạo chính quy, hàn lâm về hội họa mà chủ yếu tự học và rèn luyện phong cách riêng qua thực hành.
Tranh của Lê Ký Thương thường mang màu sắc huyền ảo, với các hình ảnh phi thực tế nhưng lại gợi lên nhiều suy tưởng về cuộc sống, con người và thời gian.
Ông sử dụng những hình tượng ẩn dụ, kết hợp yếu tố mộng mị và hiện thực để phản ánh những suy tư về thân phận con người.
Tác phẩm của ông có màu sắc trầm mặc nhưng vẫn rất gợi cảm xúc, với những mảng màu được xử lý một cách đầy ngẫu hứng nhưng tinh tế.
Dù không được đào tạo bài bản trong môi trường học thuật, tranh của Lê Ký Thương vẫn có sức hút đặc biệt và được nhiều nhà sưu tập, giới nghệ thuật trong nước quan tâm. Ông không chỉ sáng tác mà còn đóng góp cho mỹ thuật Việt Nam qua việc viết lách, nghiên cứu nghệ thuật và tổ chức triển lãm.
Tranh của ông không đơn thuần chỉ là hình ảnh mà còn là những câu chuyện, những triết lý sống được thể hiện bằng hình khối và màu sắc. Điều này giúp tác phẩm của ông có chiều sâu và gây ấn tượng mạnh mẽ đối với người xem.
5. Trần Quốc Kiệt
Một họa sĩ tự học với phong cách tranh dân gian, Trần Quốc Kiệt chuyên vẽ về đời sống người dân miền Tây. Dù không học mỹ thuật chính quy, tranh của ông vẫn được nhiều nhà sưu tập trong và ngoài nước đánh giá cao.
6. Lê Triều Điển
Họa sĩ Lê Triều Điển, sinh năm 1943 tại Bến Tre, là một nghệ sĩ tự học nổi tiếng của Việt Nam, được biết đến với phong cách hội họa trừu tượng và biểu cảm mạnh mẽ. Ông không theo học trường lớp mỹ thuật chính quy mà chủ yếu tự rèn luyện và phát triển phong cách riêng.
Tranh của Lê Triều Điển thường có kích thước lớn, với đường nét khỏe khoắn và màu sắc mạnh mẽ, thể hiện cảm xúc nội tâm sâu sắc. Ông sử dụng các ký hiệu ngôn ngữ của nhiều quốc gia như: alpha, beta, gamma, omega (tiếng Hy Lạp); sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng (tiếng Việt) để tạo nên những tác phẩm độc đáo.
7. Bùi Chát
Họa sĩ Bùi Chát, tên thật là Bùi Quang Viễn, là một nghệ sĩ tự học nổi tiếng trong giới hội họa Việt Nam. Trước khi chuyển sang hội họa, ông là một thi sĩ với bảy tập thơ đã xuất bản và được dịch ra nhiều ngôn ngữ khác nhau.
Bùi Chát theo đuổi "hội họa tình huống" (solverism), một phong cách không dựa trên ý tưởng cố định mà tập trung vào việc ứng biến và tương tác với chất liệu trong từng khoảnh khắc. Ông sử dụng các kỹ thuật của trường phái Dada kết hợp với hội họa trừu tượng, tạo ra những tác phẩm mang đậm dấu ấn cá nhân và cảm xúc mạnh mẽ.
Những họa sĩ trên chứng minh rằng không nhất thiết phải qua trường lớp chính quy mới có thể thành công trong nghệ thuật. Quan trọng là niềm đam mê, sự kiên trì và góc nhìn độc đáo về thế giới xung quanh. Việt Nam có nhiều họa sĩ tự học với phong cách riêng biệt, góp phần làm phong phú nền mỹ thuật nước nhà. Tôi thích ngắm tranh của những người không học trường lớp mỹ thuật. Các vị này tự học và sáng tác những bức tranh sinh động, không gò bó trong kỹ thuật, không gian và thời gian. Họ cảm nhận và tâm linh dẫn dắt những nét cọ màu vun vẫy. Thời đại nào cũng có những người như thế.
(Sẽ viết thêm về từng Hoạ sĩ không trường lớp tại Việt Nam)
Tất cả cảm xúc:
Cư Sĩ Minh Đạt, Pham Yen và 5 người khác

Chưa có bình luận nào.

Gửi bình luận