CHUYỆN MỖI NGÀY
SỰ TÍCH ÔNG QUAN ĐÒI LÀM THẦN HOÀNG

Ngày xửa ngày xưa, ở một làng nhỏ ven sông , có một vị quan nọ – khi còn sống thì cũng oai phong, ăn nói lễ độ, thỉnh thoảng cũng giúp dân làng lo việc công. Sau này ông mất, con cháu ông liền nổi lên như nấm sau mưa, kéo nhau đi khắp nơi rao rằng ông chính là “bậc khai quốc công thần của xứ sở này”, đáng được thờ cúng long trọng, lập đền đúc tượng, mở hội thảo linh đình.

Có người khách lạ nọ, ngày xưa từng quý mến ông quan, nay nghe tin có giỗ ông thì lặn lội đến dự. Nhưng chưa kịp uống chén trà nóng thì đã bị cháu chắt nhà ông quan lôi kéo, năn nỉ, gạ gẫm:

— Ông ơi, ông viết dùm cho ông nội tụi con một bài thiệt hoành tráng nghe, sơn son thiếp vàng vô, chứ tụi con còn đang chuẩn bị xin công nhận ông là Thần Hoàng của làng!

Người khách lạ nghe mà giật mình đánh thót. Ông bèn vuốt râu (mà thật ra râu có mấy cọng), rồi nói:

— Trời đất ơi, ông nội tụi bay chỉ là quan, đâu phải vua. Mà có linh thiêng thật thì lo phù hộ con cháu làm ăn đàng hoàng, chớ đâu phải hiện về bắt người ta phải viết truyện cổ tích lộng lẫy về mình? Tao nghe tụi bay còn thuê cả học giả, viết sách về tổ tiên, tổ chức hội thảo như mở đại hội võ lâm. Đời nay thiệt lạ, tiền không để xây trường, lại đem dựng đền!

Nghe tới đây, mấy đứa cháu chau mày, đứa thì hăm he, đứa thì méc:

— Ông mà nói bậy bạ, không theo ý tụi con là ông nội sẽ hiện về... phạt đó nghen!

Người khách lạ bật cười ha hả:

— Trời ơi, ông nội tụi bay tu giải nghiệp rồi, giờ lại để tụi bay mượn danh hù dọa thiên hạ à? Mà thôi, tao không đói khát tới mức phải cầu cạnh mâm cúng, cũng chẳng dại gì để bị gán là tà ma phản đạo. Từ nay, tụi bay muốn thờ thì thờ, muốn dựng tượng rồng phượng gì thì dựng, tao ngồi đây, tao ngó!

Kể từ đó, mỗi mùa giỗ ông quan, dân làng lại thấy một ông già ngồi lặng thinh dưới gốc cây đa, nhấp ngụm trà, mắt nhìn xa xăm. Người ta nói, ông không phải thần, cũng chẳng phải ma – chỉ là người duy nhất còn nhớ... ông quan ngày xưa là người thế nào.